รังสีในสสาร
รังสีในสสาร
รังสีในสสารมีความหมายในเบื้องต้นดังนี้
กล่าวคือ รังสีเอกซ์และรังสีแกมมา 2 ชนิดนี้
อย่างไรก็ตาม ในหลายกรณีเราสื่อความหมายถึงอนุภาคต่าง ๆ ดังนี้
1. อนุภาคแอลฟา
2. อนุภาคบีตา
3. อนุภาคนิวตรอน
4. อนุภาคโปรตอน
ทั้งนี้เราจะคำนึงถึงผลจากรังสี 2 ชนิดดังกล่าวและอนุภาคต่าง ๆ เหล่านั้นเป็นสำคัญ
ปริมาณกำหนด (Dose) ของรังสีชนิดหนึ่งเป็นดังนี้
ก. 1 เรินต์เกน (roentgen) “r” มีความหมายดังนี้
ปริมาณรังสีชนิดหนึ่งที่ทำให้อากาศ 1 ลูกบาศก์เมตร ณ สภาวะมาตรฐานแตกตัวเป็นไอออนประจุไฟฟ้า 1 ใน 3 ของ 1 พันไมโครคูลอมบ์
ทั้งนี้พลังงานรังสีที่สะสมในอากาศ 1 กิโลกรัมเท่ากับ 0.00876 จูล
ข. 1 แร็ด (rad) มีความหมายดังนี้
ปริมาณรังสีชนิดหนึ่งที่สสาร 1 กิโลกรัมชนิดหนึ่งได้ดูดกลืนไว้ในรูปของพลังงานไว้ 0.01 จูลหรือ 0.01 เกรย์ (gray) “Gy” ในระบบเอสไอระบบหนึ่ง
ค. เร็ม (rem) ซึ่งเป็นคำย่อของวลีวลีหนึ่งดังนี้
กล่าวคือ สมมูลรังสีในมนุษย์ (Radiation equivalent in man)
ประสิทธิผลชีวภาพสัมพัทธ์ (Relative biological effectiveness) ซึ่งมีตัวย่อ คือ “RBE” มีความหมายดังนี้
กล่าวคือ ค่าแร็ดของรังสีเอกซ์รังสีหนึ่งหรือของรังสีแกมมาอีกรังสีหนึ่งที่ทำให้เกิดการสูญเสียทางชีวภาพเช่นเดียวกับผลจากรังสีชนิดอื่นเท่ากับ 1 แร็ด
ทั้งนี้สื่อความหมายดังนี้
ประสิทธิผลชีวภาพสัมพัทธ์ของรังสีเอกซ์รังสีหนึ่งเท่ากับ 1
และประสิทธิผลชีวภาพสัมพัทธ์ของรังสีแกมมารังสีหนึ่งเท่ากับ 1
อนึ่ง ปริมาณกำหนดเป็นเร็มมีความหมายดังนี้
“ผลคูณของปริมาณกำหนดเป็นแร็ดและประสิทธิผลชีวภาพสัมพัทธ์”
กล่าวคือ (rem) = (rad)×(RBE)
ประสิทธิผลชีวภาพสัมพัทธ์เป็นดังนี้
ชนิดของรังสีเชิงเปรียบเทียบและค่าประสิทธิผลชีวภาพสัมพัทธ์เป็นดังนี้
รังสีเอกซ์ 1
รังสีแกมมา 1
อนุภาคบีตา 1.3
นิวตรอนช้า 4.5
นิวตรอนเร็ว 10
โปรตอน 10
อนุภาคแอลฟา 15
ไอออนหนัก 20
สมพงษ์ ใจดี
sompongsej@yahoo.com
https://genphysics.wordpress.com
http://www.vcharkarn.com/sompongse
6 เมษายน 2554
General Physics 
ใส่ความเห็น